Yakın Doğu Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi, Sanat ve Tasarım Anasanat Dalı, yüksek lisans öğrencisi Fatma Bender’in sahne tasarımında malzeme ve ışık ilişkisini araştırdığı “Sahne Tasarımında Malzeme ve Işık İlişkisi” adlı makalesi; sosyal bilimler alanında yapılmış çalışmalara yer veren “Social Science Development Journal” dergisinde yayımlandı.

Fatma Bender’in yüksek lisans tezinden oluşturulan çalışmada, sahne sanatları uygulamaları açısından sahne tasarımında malzeme ve ışık ilişkisinin bütünlüğü ele alındı. Yapılan araştırmalarda, sahne tasarımı ve malzeme ilişkisinden oluşan görsel etkinin bilinçli kullanılabilmesi için tasarımcının ışık ve malzeme bilgisine sahip olması gerektiği ifade edildi. Çalışma sonucunda, sahnede istenilen görsel etkiyi sağlamak için malzeme çeşitliliğinde esnek olunması gerektiğine de vurgu yapıldı. Sahne tasarımında kullanılan malzemelerin, ışıkla etkileşiminden ortaya çıkan görsel etkilerin belirlenmesi amacıyla yapılan araştırma, farklı malzemelerin yüzeylerine uygulanarak elde edilecek sonuçları gözlemledi. Uygulamalı olarak yapılan çalışmalar için KKTC Devlet Tiyatrolarında özel olarak “Pygmalion” isimli performans sahnelendi. Bu performans üzerinde gözlemler yapılarak, çeşitli deneyler ve saha araştırmaları kullanılıp veriler elde edildi. Proje için sahnelenen “Pygmalion” adlı post dramatik fiziksel sahne performansında, tasarım malzemeleri ve ışık ilişkisi hakkında önemli sonuçlar ortaya koyarken, bu ikili ilişkinin sahne performanslarında önemli bir yere sahip olduğu belirtildi.

Sahne tasarımı, kostüm malzemeleri ve ışıkların etkisi irdelendi…
Sahne tasarımı için, dekor ve kostüm malzemelerinde saydam, yarı saydam ve opak maddelerin kullanıldığı projede, kostüm malzemesi olarak ise organik ve sentetik kumaşlar tercih edilerek, parlak-mat ile pürüzlü-pürüzsüz yüzeylere sahip malzemeler kullanıldı. Beyaz ışık ve sekiz farklı renkte sahne ışığı altında yapılan fotoğraflarla elde edilen veriler, tasarım malzemelerinin yapısal özellikleri ve yüzey yapılarının, renkli ışıkların etkisiyle farklı görsel sonuçları yansıttığı ortaya konuldu. Çalışma sonucunda ayrıca görsel etkinin, parlaklık, matlık ve ışık yansımaları şeklinde algılandığı da ifade edildi.

Bender’in, “Social Science Development Journal” dergisinde yayımlanan çalışması, Yakın Doğu Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Plastik Sanatlar Bölüm Başkanı Doç. Dr. Yücel Yazgın danışmanlığında yürütüldü.