Son yıllarda, tanısı konulmuş hiç bir hastalığı bulunmayan kişilerde görülen ani ölümlerin sıklığı hızla artıyor. Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Hamza Duygu, bu tip ani ölümlerin en önemli nedeninin kalp hastalıkları olduğuna vurgu yaparak, özellikle yaz sıcaklarının arttığı bu dönemde olası kalp rahatsızlıklarına karşı gerekli önlemlerin alınması konusunda uyarıyor.
Ölümcül hastalığı bulunmayan kişilerde, beklenmedik şekilde ve şikayetlerin başlamasının kısa bir süre ardından kalp durmasına bağlı olarak oluşan ölümler “Ani Kardiyak Ölüm” olarak tanımlanıyor. Prof. Dr. Hamza Duygu, bu durumun sıklıkla öldürücü ritim bozukluklarının ortaya çıkmasıyla gerçekleştiğini belirterek, ölümün en az 1 veya 2 saat içerisinde gerçekleşmesinin nedeninin genellikle aritmi sorununa bağlı olduğunu söylüyor. Prof. Dr. Duygu, uzun saatler içerisinde oluşan ölümlerde ise kalp fonksiyonunun bozulduğuna ve kalpte pompa yetersizliğinin yaşandığına dikkat çekiyor.
30 yaşın üzerindeyseniz, yılda bir kez düzenli olarak kalp Check-Up’ı yaptırın
Ani kardiyak ölümün başlıca nedeninin kalp damar tıkanıklığı nedeniyle gelişen kalp krizi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Hamza Duygu, ölüme genellikle kalp krizi sırasında gelişen kalp ritmi bozukluğunun neden olduğunu belirtti. Prof. Dr. Hamza Duygu sözlerine şöyle devam etti: “Ventriküler fibrilasyon diye adlandırılan bu ölümcül ritim bozukluğu esnasında, kalp pompalama görevini yerine getiremez ve kan akımı kesilir. Dakikalar içinde elektroşok yapılarak kalp ritmi normale döndürülmez ise ölüm gerçekleşir. Dolayısıyla koroner arter hastalığı riskini artıran hipertansiyon, şeker hastalığı, kolesterol yüksekliği, sigara kullanımı ve aile öyküsü gibi durumlar, ani kardiyak ölüm için de risk faktörleridir.”
Ani kardiyak semptom gelişmeden önce en sık görülen belirtilerin nefes darlığı, çarpıntı, gözlerde kararma, fenalık hissi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Hamza Duygu, bazen hiçbir belirti vermeden de aniden kalbin durabileceğini ifade etti. Prof. Dr. Hamza Duygu, önceden hiçbir belirti vermeyen kalp hastalıklarının neden olacağı kötü sonuçlardan korunmak için, 30 yaşın üzerindeki herkesin, yılda bir kez düzenli olarak kalp sağlığı taramasından geçmesi gerektiğini belirtti.
Ailesinde ani ölüm görülen kişiler dikkatli olmalı!
Özellikle ailesinde, ani kalp durması nedeniyle ölüm vakası görülen kişilerin en kısa zamanda mutlaka tam donanımlı bir kalp merkezine başvurması gerektiğini hatırlatan Prof. Dr. Hamza Duygu, Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Kalp Merkezi’nde kalp sağlığına ilişkin çeşitli tarama programları bulunduğunu söyledi. Yaptıkları iş nedeniyle büyük sorumluluk taşıyan pilot, şoför, emniyet görevlisi ve sporcuların düzenli olarak ayrıntılı kalp sağlığı tarama programından geçmesi gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Hamza Duygu, kalp damar tıkanıklığı, aort damarda genişleme, ritim bozukluğu, kalp yetmezliği, doğuştan kalp hastalığı gibi ani ölüme eğilim yaratan durumların saptanarak, erken tanı ile ani kalp ölümünün önlenebileceğini ifade etti. Prof. Dr. Hamza Duygu şöyle devam etti: “Sağlık açısından düzenli kontroller yaptırarak, bazı olayları önlemek mümkündür. Nadir görülen ailesel geçişli genetik hastalıklar, sağlıklı genç bireylerde ani ölüme neden olabilmektedir. Bu açıdan yüksek riskli hastalar çeşitli tanısal yöntemlerle saptanabilmektedir. Özellikle yakın akrabalarını beklenmedik ani ölümlerle kaybedenlerin bir kardiyoloji merkezinde değerlendirilmeleri büyük önem arz etmektedir.”
Ani Kardiyak Ölüm Riskini Artıran Durumlar;
- Kalp damar tıkanıklıkları ve buna bağlı kalp krizleri
- Aort damar yırtılması
- Akciğer embolisi
- Kalp yetersizliği, doğuştan kalp kası hastalıkları
- Kalp kapak hastalıkları
- Kalp kası iltihabı
- Doğumsal kalp hastalıkları
- Toksik madde kullanımı
- Bazı ciddi ritim bozuklukları (uzun QT sendromu, kısa QT sendromu, WPW sendromu, brugada sendromu, aritmojenik sağ ventrikül displazisi)