Ruh Sağlığı Olmadan Beden Sağlığı Olmaz
Eklenme Tarihi: 11 Ekim 2016, 17:16
Son Güncelleme Tarihi: 10 Aralık 2020, 13:20

Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı Dr. Yeliz CENGİZ, Ruh Sağlığı ve Ruh Hastalıklarının Toplumda Farkındalığını ve Anlaşılırlığını Artırmak, Kişinin Ruh Sağlığını, Yaşam İşlevlerini Koruyup Desteklemek, Psikiyatrik Hastalıkları Önlemek ve Bu Hastalıkların Tedavisini Geliştirmek Amacıyla 1992 Yılından Bu Yana Her Yıl 10 Ekim'de Kutlanmakta Olan Dünya Ruh Sağlığı Günü’nün Bu Yılki Temasının “Psikolojik İlk Yardım” Olarak Belirlendiğini İfade Etti.

Kişilerin Yaşadığı Travmalarda Psikolojik İlk Yardım Önemli
Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı Dr. Yeliz CENGİZ, Dünya Ruh Sağlığı Federasyonu’nun bu yılki tema olarak belirlediği “Psikolojik İlk Yardım”ın, travma olarak kabul edilebilecek herhangi bir olayın ardından, bu olayı yaşayan ya da bu olaydan etkilenen çocuk, ergen, yetişkin ve ailelere yönelik bir destek hizmeti olduğunu ifade etti. Travmanın, kişinin gerçek bir ölüm ya da ölüm tehditi, ağır yaralanma, kendisinin veya bir başkasının fizik bütünlüğüne karşı bir tehdit olayı yaşamış (savaş, kaza, doğal afet, yangın, kişiler arası şiddet vb), böyle bir olaya tanık olmuş ya da böyle bir olayla karşı karşıya gelmiş olması durumu olduğunu belirten Dr. Yeliz CENGİZ, bu olay karşısında kişinin aşırı korku, çaresizlik ya da dehşete düşme tepkileri vermiş olmasının gerektiğini söyledi.

Dört Yetişkinden Biri En Az Bir Kez Ruh Sağlığı Sıkıntısı Yaşıyor
Dr. Yeliz CENGİZ sözlerine şöyle devam etti; “Her dört yetişkinden biri en az bir kez ruh sağlığı konusunda sıkıntı yaşamaktadır. Fiziksel sağlık sorunları yaşayanların çoğuna toplum içinde veya acil servislerde fiziksel ilk yardım sunulurken, travmaya maruz kalmış çoğu insan acil servise başvurduğunda çok az veya hiç yardım alamamaktadır. “Psikolojik İlk Yardım” nadiren ya da bazı kimseler için değil, her zaman ve herkes için sağlanmalıdır.”

Önce Ruh Sağlığı
Dünya Sağlık Örgütü’nün 2009 yılındaki sistematik değerlendirmesi ile psikolojik ilk yardımın etkinliği gösterilmiştir. Psikolojik veya mental bozukluk ve krizlerden muzdarip olan çoğu insan, uzmanlardan ve halktan aldığı psikolojik ilk yardımdan yarar görmektedir. Ruhsal krizler ve bozuklukların cehalet, bilgi eksikliği, etiketleme ve ayrımcılık nedeniyle farklı değerlendirildiğini belirten Dr. Yeliz CENGİZ şöyle devam etti; “Ancak artık biliyoruz ki, ruh sağlığı olmadan beden sağlığı olamaz. Kişilerin travmaya uğrayan bireylere ilk anda nasıl yaklaşılacağını bilmesi büyük önem taşımaktadır. Travmaya maruz kalan insanların psikiyatrik hastalık geliştirme oranları yüksektir. Bu sebeple, koruyucu ruh sağlığı hizmetleri ve psikososyal destek önem taşımaktadır.”

İlk yardımın bir tedavi olmadığının unutulmaması gerektiğinin altını çizen Dr. Yeliz Cengiz, Psikolojik İlk Yardım’ın en temelde, bireylere, kendilerine iyi gelecek davranışları yapmalarını, kendilerine zarar verecek davranışlardan ise kaçınmalarını sağlamak olduğu söyleyerek sözlerini tamamladı.

Psikolojik İlk Yardım’ın Amacı
“Psikolojik İlk Yardım”ın amacı, travma ile karşı karşıya kalan kişinin çaresizlik, umutsuzluk ve kargaşa yerine, huzur, umut, güven duygusu hissetmesi, iletişimini koparmaması ve benlik saygısını sürdürmekten vazgeçmemesini sağlamaktır.

Dünya Ruh Sağlığı Federasyonu’na göre, toplumdaki her birey:

  • Fiziksel sağlıkla ilgili kriz durumlarında olduğu gibi, psikolojik stres durumundaki insanlara destek sağlayabilmek için psikolojik ilk yardımı nasıl uygulayacağını öğrenmeli.
  • Ruhsal hastalıklarla ilgili damgalamaya dikkatini vermeli, böylece “saygınlık” geliştirilebilmeli.
  • Psikolojik ilk yardımın en iyi şekilde uygulanmasını sağlamak için kişi ve kurumlarla çalışabilmeli (World Federation for Mental Health, 2016)