Surlariçi Şehir Müzesi, denizcilik koleksiyonuyla Akdeniz’in denizcilik tarihini ve kültürel mirasını geleceğe aktarıyor.
Lefkoşa Girne Kapısı’nda bulunan Surlariçi Şehir Müzesi, her katında sunduğu farklı koleksiyonlarla ziyaretçilerine bambaşka dünyaların kapılarını aralıyor. Denizcilik tarihini gözler önüne seren eserler de sergilenen en zengin koleksiyonlardan biri. Koleksiyonda; Akdeniz’de yüzyıllar boyunca kullanılan gemilerin maketlerinden seyir aletlerine, pusulalardan denizcilere ait kişisel eşyalara kadar birçok nadide eser yer alıyor. Ticaretin, keşiflerin ve kültürel etkileşimin simgesi haline gelmiş deniz araçları ve navigasyon gereçleri, ziyaretçilere geçmişten günümüze uzanan etkileyici bir yolculuk deneyimi sunuyor.
Sergilenen eserler arasında Osmanlı’nın büyük denizcileri Hayrettin Paşa, Piyale Paşa, Turgut Reis ve Kılıç Ali Paşa’ya ait gemi maketleri de dikkat çekiyor. Roma dönemine ait ticaret gemilerinden Antik Çağ ahşap gemi modellerine kadar geniş bir seçki, denizcilik tarihinin farklı dönemlerini gözler önüne seriyor. Müzede, İngiliz gemilerinden çıkarılmış orijinal parçalar da sergileniyor. Kurt ağzı, halat loçası, istavroz bite, kampanya, lumbuz, gazyağlı fener, gong, pusulalar, barometre, gemici dürbünü, projektör, gemici düğümleri panoları ve daha pek çok parça, denizcilik ekipmanlarının tarihsel gelişimini gösteriyor. Yakın Doğu Oluşumu’nun kültürel mirası koruma ve geleceğe aktarma misyonunun bir parçası olarak oluşturulan bu koleksiyon, geçmişin denizcilik hikayelerini günümüzle buluşturuyor.
Ölçekli Gemi Modelleri ve Deniz Savaşlarının İzleri
Müzenin en dikkat çekici parçaları arasında orjinaline bağlı olarak yapılmış ölçekli gemi modelleri yer alıyor. Eserlerde, Kıbrıs’ta Venedik ve Osmanlı Devleti arasında yaşanan deniz savaşları anlatılıyor. Antik çağlarda kullanılan ticaret ve savaş gemilerinden örnekler sergilenirken, Mısır döneminde kullanılan bir ticaret gemisinin modeli de ziyaretçilerin ilgisini çekiyor. Batıklardan esinlenerek hazırlanan eserler ise deniz tarihine farklı bir bakış sunuyor. Surlariçi Şehir Müzesi’nin en nadide eserlerinden biri de; Hilmi Şahlı tarafından 2005 yılında yapılan Yakın Doğu Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Gemisi’nin maketi. Yalnızca denizcilik tarihine değil, bilimsel araştırmalara da ışık tutan bu gemi; geçmişiyle bir denizcilik mirasını, bugünüyle ise Akdeniz’de sürdürülen bilimsel çalışmaların önemini simgeliyor.
Tarihi Haritalar ve Yağlı Boya Tablolar Değer katıyor!
Koleksiyonun öne çıkan parçalarından biri de seramik üzerine aktarılmış tarihi harita. Venedikli bir haritacı tarafından hazırlanan bu eser, Osmanlı’nın Kıbrıs’ı nasıl fethettiğini anlatıyor. Mağusa Kaleiçi bölgesine dair detaylar içeren bu harita, dönemin denizcilik stratejilerini yansıtıyor. Ayrıca Piri Reis’in ünlü haritasının seramik üzerine aktarılmış kopyası da müzede yer alıyor. 15’inci yüzyılda hiçbir modern teknoloji olmadan çizilmiş olmasına rağmen, günümüz uydu görüntülerine en yakın tasvirlerden biri olarak kabul ediliyor. Bunun yanında Cumhur Koraltürk ve Refik Aziz Türk’ün denizcilik tarihine dair yağlı boya tabloları da koleksiyona ayrı bir değer katıyor.
Çanakkale Zaferi’nin destansı mücadelesi Büyük Kütüphane’de!
Surlariçi Şehir Müzesi’nin zengin denizcilik koleksiyonunu tamamlayan bir diğer önemli sergi de Yakın Doğu Üniversitesi Büyük Kütüphane’de yer alıyor. “Çanakkale Deniz Savaşları Gemi Koleksiyonu”, tarihin akışını değiştiren destansı mücadelenin deniz cephesini ölçekli gemi maketleriyle günümüze taşıyor. Nusret Mayın Gemisi’nden Queen Elizabeth’e, Bandırma Vapuru’ndan Savarona’ya kadar 26 geminin detaylı maketleri, deniz mayınları, torpidolar ve savaş sahneleriyle birlikte sergileniyor. Türk, İngiliz ve Fransız donanmalarına ait gemilerin bir arada sunulduğu bu eşsiz koleksiyon, ziyaretçilerine yalnızca denizcilik tarihini değil, aynı zamanda Çanakkale’nin “Geçilmez” ruhunu da yaşatarak genç nesillere aktarıyor.
