Kutup Kaşifi olarak da bilinen TÜBİTAK MAM Başkanı ve Cumhurbaşkanlığı Yerel Yönetim ve Afet Politikaları Kurulu Üyesi Prof. Dr. Burcu Özsoy, dünyanın en iyi ilk 500 üniversitesi arasında yer alan Yakın Doğu Üniversitesi’nde düzenlenen etkinlikte buzulların erimesi ve küresel iklim krizine dikkat çekti.
Küresel iklim değişikliği ve kutup bölgelerindeki hızlı dönüşüm, bilim dünyasının gündeminde öncelikli konular arasında yer alıyor. Dünyanın en iyi ilk 500 üniversitesi arasında yer alan Yakın Doğu Üniversitesi, Kutup Kaşifi olarak da bilinen TÜBİTAK MAM Başkanı ve Cumhurbaşkanlığı Yerel Yönetim ve Afet Politikaları Kurulu Üyesi Prof. Dr. Burcu Özsoy’u ağırladı. Yakın Doğu Üniversitesi Mükemmeliyet Merkezi (Center of Excellence) ve Near East Research Innovation and Technology Area (NERITA) iş birliğinde düzenlenen “Kutuplar ve İklim Değişikliği” etkinliği yoğun katılımla gerçekleştirildi.
Prof. Dr. Burcu Özsoy, kutuplara 18 kez bilimsel araştırma seferi gerçekleştiren bir isim olarak katılımcılarla bilgi ve deneyimlerini paylaştı. Yakın Doğu Üniversitesi İrfan Günsel Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen etkinliğin moderatörlüğünü ise Yakın Doğu Üniversitesi Mükemmeliyet Merkezi Başkanı Prof. Dr. Murat Özgören üstlendi.
Programda, Türkiye’nin ulusal kutup bilim çıktılarının nicelik ve niteliğini artırarak bilimsel mükemmelliğe ulaşması, uluslararası organizasyon ve ağlardaki konumunun güçlendirilmesi, kutup bilimlerinin toplumun tüm kesimleri ile etkileşiminin artırılması ve ulusal kutup araştırmalarının sürdürülebilirliğinin sağlanması gibi stratejik hedefler de ele alındı. Bir kutup kaşifi olarak hem sahadaki gözlemlerini hem de Türkiye’nin kutup bilimlerindeki stratejik hedeflerini aktaran Prof. Dr. Özsoy, buzulların yaklaşık yüzde 40’ının eridiğine dikkat çekerek, “Bunun hem sorunları hem de fırsatları var. Mevsimler artık eskisi gibi değil; yazlar çok daha şiddetli, kış neredeyse yok gibi” dedi. Katılımcılar, Prof. Dr. Özsoy’un kapsamlı veriler ve örneklerle zenginleştirdiği sunumuyla kutup ekosistemleri ve iklim bilimi hakkında derinlemesine bilgi edinme fırsatı buldu.
“Antarktika, nefes kesen görselliği ve el değmemiş doğasıyla büyüleyici bir yer.”
Antarktika’nın özel statüsü ve bilimsel iş birliği önemine değinen Prof. Dr. Özsoy, “Antarktika hiçbir ülkeye ait değil; bu kara parçası için savaş olmadı, kan dökülmedi. Bugün 7 ülkenin hak iddiası bulunuyor, ancak tüm çalışmalar barışçıl ve bilimsel bir çerçevede yürütülüyor. Sahada ne kadar güçlüyseniz, masada da o kadar güçlü oluyorsunuz” ifadelerini kullandı.
Araştırma ortamlarını ve saha koşullarını da aktaran Prof. Dr. Özsoy, “Antarktika’ya ulaşmak üç günü buluyor. Işık kirliliği yok, bu da çalışmalara mükemmel bir platform sağlıyor. Son 10 yılda 135 proje yürüttük; bilim diplomasisi açısından inanılmaz geniş bir yelpazede faydalar sağladı” dedi. Genç araştırmacılara mesaj veren Prof. Dr. Özsoy, “Ben 30’lu yaşlarımda başka bir ülkenin imkanlarıyla kutuplara gittim, ancak sonraki seferlerde yanımızda birçok genç araştırmacıyı götürdük. Onlara fırsat vermek çok önemli” ifadelerini kullandı.
İklim değişikliğinin insan kaynaklı olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Özsoy, “En sıcak 19 dereceyi, en soğuk ise -20’yi gördük. Antarktika’daki buzulların erimesinin sorumlusu biz insanlarız. Karbon ayak izleri en büyük sorun. Bireysel önlemlerin yanı sıra, tüm ülkelerin 2050’de karbon ayak izini sıfırlama sözü çok kritik. Bireysel olarak geri dönüşüm ve plastik kullanımını azaltmak da büyük önem taşıyor” dedi. Saha koşullarının zorluğuna da değinen Prof. Dr. Özsoy, “Ortamlar çok tehlikeli; tüm katılımcılar kapsamlı eğitimlerden geçiyor. Turistler ise rehberler eşliğinde adım adım geziyor. Antarktika, nefes kesen görselliği ve el değmemiş doğasıyla büyüleyici bir yer. Bir gün gitmekten vazgeçseniz bile, döndükten kısa süre sonra tekrar gitmek istiyorsunuz” ifadeleriyle konuşmasını tamamladı.
Prof. Dr. Burcu Özsoy kimdir?
Gaziantep doğumlu Prof. Dr. Burcu Özsoy, Yıldız Teknik Üniversitesi mezuniyetinin ardından doktorasını ABD’de tamamlamıştır. Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda Türkiye’nin kutup seferlerine liderlik eden Özsoy, TÜBA ödüllü bir bilim insanıdır. 2015 yılında İTÜ PolReC’in ve 2019 yılında TÜBİTAK Kutup Araştırmaları Enstitüsü’nün kurucu müdürlüğünü üstlenen Prof. Dr. Özsoy, ulusal ve uluslararası birçok projeye öncülük ederek kutup bilimleri alanında öncü çalışmalara imza atmıştır.
Günümüzde Antarktika Araştırmaları Bilimsel Komitesi (SCAR) Başkan Yardımcılığı, İTÜ Denizcilik Fakültesi öğretim üyeliği, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Başkanlığı ve Kutup Enstitüsü Müdürlüğü görevlerini yürüten Prof. Dr. Özsoy, aynı zamanda Cumhurbaşkanlığı Yerel Yönetim ve Afet Politikaları Kurulu üyesidir.
