Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Uzmanı Doç. Dr. Ceyhun Dalkan, Ölümleri Azaltmada Tıbbın Sağladığı En Önemli Katkıların Başında Aşıların Geldiğini İfade Ederek, Aşılamaktaki Amacın Sakatlık ve Ölüme Neden Olabilecek Enfeksiyonlara Karşı Hem Çocukları Hem de Erişkinleri Korumak Olduğunu Belirtti.
5 Yaş Altı Çocuk Ölümlerinin %25’i Aşılama ile Önlenebilir
Tıptaki gelişmeler sayesinde yirminci yüzyılın ikinci yarısından itibaren yaşanan hastalıkların ve kabus haline gelen mikropların yol açtığı enfeksiyonların aşılamanın bulunması ile büyük oranda önlenmeye başlandığını söyleyen Doç. Dr. Ceyhun Dalkan, bunun en önemli örneğinin yaygın aşılama ile artık ortadan kaldırılan çiçek hastalığı olduğunu belirtti. Aşılama ile hem aşılanan kişilerin enfeksiyondan hem de toplumun bir salgından korunduğunu söyleyen Doç. Dr. Ceyhun Dalkan, dünyada yılda 7.7 milyon olan 5 yaş altı çocuk ölümlerinin %25’inin, aşılama ile önlenebilen hastalıklardan kaynaklandığını söyledi.
Zamanında ve Eksiksiz Aşılama Önemli
“Aşılar insan ve hayvanlarda hastalık yapabilecek virüs, bakteri ve mikroplara karşı, enfeksiyon geçirmeden vücudun bağışıklık kazanmasını sağlayan biyolojik ürünlerdir. Aşılar bu mikropların salgıladığı zehirleri, hücre yapılarındaki parçaları, ölü veya etkisi azaltılmış mikropları içermektedir.” diyen Doç. Dr. Ceyhun Dalkan, aşılama için harcanan paradan çok daha fazlasının, aşılanmayan çocukların hastalanma, sakatlanma ve ölümleri engellenerek tasarruf edildiğini hatırlattı.
“Bebeklerin aşılarını zamanında ve eksiksiz yaptırmak çok önemlidir.” diyen Doç. Dr. Ceyhun Dalkan, aşıların ince uçlu iğne yoluyla kas içine, cilt altına veya ağza damlatma şeklinde yapıldığını, böylelikle bulaşıcı hastalıklardan korunmak suretiyle, hastalık geçirmeden, bebeklere bağışıklık kazandırıldığını ifade etti.
Bebekler Doğdukları Andan İtibaren Aşılanmalı
Doğdukları andan itibaren rutin önerilenin bebeklerin aşılanması olduğunu söyleyen Doç. Dr. Ceyhun Dalkan sözlerine şöyle devam etti: “Bebekler doğdukları andan itibaren rutin öneriler doğrultusunda aşılanmalıdır. Önerilen aşı takvimine uygun olarak doğumda Hepatit B aşısının ilk dozu, 1. ayda ikinci dozu, 2. ayda 5’li karma aşı (difteri, boğmaca, tetanoz, inaktifpolio, menenjit) ve zatüre aşılarının ilk dozu, 4. ayda bu aşıların 2. dozları, 6. ayda Hepatit B’nin, 5’li karmanın ve zatüre aşılarının 3. dozu, 12. ayda zatürenin 4. dozu, KKK (kızamık-kızamıkçık-kabakulak), su çiçeği ve Hepatit A aşılarının ilk dozu, 18-24 ay arasında 5’li karmanın 4. dozu, Hepatit A’nın 2. Dozu, 4-5 yaş arasında KKK ve su çiçeği’nın 2. dozu ve Td (erişkin tip difteri, tetanoz) aşısının ilk dozu, 8. sınıfta Td’nin ikinci dozu olarak yapılır.”
Aşılama Yan Etki Yaratır mı?
Aşılama yapılırken, aşılamadan sonra ateş ve hafif enfeksiyon gibi yan etkilerin olabileceğinin bilinmesi gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Ceyhun Dalkan, ayrıca aşıların içeriğinde bulunan koruyucu maddelerin çocuklar için toksik olabileceği ve uzun dönemde istenmeyen yan etkilerin görülebileceğini belirtti. Bu nedenle geleceğimiz olan çocukların aşılanırken öncelikli olarak hayati önemi olan enfeksiyonlara karşı aşılanmaya önem verilmesi gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Ceyhun Dalkan, ebeveynlerin mutlaka çocuklarına aksatmadan aşı yaptırması gerektiğini ifade etti.